پروین اعتصامی

پروین اعتصامی
معلومات شخصیت
پیدائش	16 مارچ 1907ء   تبریز
وفات	5 اپریل 1941ء (34 سال)  تہران
شہریت	ایران
عملی زندگی
پیشہ	شاعرہ ،  ادیبہ ،  مہتمم کتب خانہ ،  مصنفہ
پیشہ ورانہ زبان	فارسی
شعبۂ عمل	شاعری
باب ادب

پروین اعتصامی بروز ہفتہ 1 صفر المظفر 1325ھ مطابق 16 مارچ 1907ء کوں شہر تبریز وِچ ڄَمّی ہَن۔ ماہر لسانیات علی اکبر دہخدا دے مطابق پروین اعتصامی دا اصل ناں "رخشندہ" ہَئی۔

والدین تے حیات

پروین دے والد اعتصام الملک مرزا یوسف اعتصامی ہَن۔ پروین دے دادا مرزا ابراہیم خان مصطفوی اعتصام الملک ہَن جیڑھے شہر آشتیان، صوبہ مرکزی توں ہجرت کر کے تبریز آ ڳئے ہَن۔ بعد وِچ شہنشاہ ناصرالدین شاہ قاچار دے حکم نال اُنّھاں کوں وزارت خزانہ، صوبہ آذربائیجان وِچ مقرر کِیتا ڳیا۔ پروین دے چار بھائی ہَن۔ پروین دی والدہ دا 1973ء وِچ انتقال تھیا۔

تعلیم دا حصول

بعد وِچ اِیہ خاندان تبریز توں تہران چلا آیا تے اِتّھاں پروین نے ابتدائی تعلیم حاصل کِیتی۔ تہران وِچ پروین نے امریکن گرلز کالج وِچ تحصیل علم کِیتا۔ 1924ء وِچ ایران بیتھل اسکول توں گریجویشن کِیتا۔

1926ء توں 1941ء تک دے حالات

1926ء وِچ پروین کوں ایران دے شاہی دربار وِچوں مستقبل دی ملکہ دی اتالیق دے عہدے دی پیشکش کِیتی ڳئی مگر پروین نے اِنکار کر ݙِتّا۔ 1934ء وِچ پروین دی شادی تھئی تے او کرمان شاہ منتقل تھی ڳئی۔ مگر اِیہ شادی صرف ݙاہ ہفتیاں تک رہ سڳی تے او واپس تہران آ ڳئی۔ 1938ء-1939ء وِچ او کافی مہینے ہک لائبریری "دانش گاہِ سرائے عالی" وِچ ملازمت کریندی رہی جیڑھا ہُݨ تہران دی تربیت معلم یونیورسٹی آہدے ہِن۔ 1938ء وِچ پروین دے والد مرزا یوسف اعتصامی آشتیانی دا انتقال تھیا جݙاں پروین دی عمر 31 سال ہَئی۔

پروین اعتصامی بحیثیتِ شاعرہ

پروین ست یا اٹھ سال دی ہَن جݙاں اُنّھاں دا شاعری وِچ ذوق نمایاں تھیوݨ لڳا ہَئی۔ اُنّھاں دے والد نے اُنّھاں دا اِیہ ذوق ݙیکھ تے حوصلہ افزائی کِیتی۔ 1921ء-1922ء وِچ اُنّھاں دی پہلی شعری نظم ہک رسالہ "بہار" وِچ چَھپّی۔ 1935ء وِچ پروین دا شعری مجموعے تے مبنی دیوان شائع تھیا جیندے وِچ 156 نظماں ہَن۔ اِیں دیوان کِیتے ہک تقریظ مشہور فارسی شاعر محمد تقی بہار نے وی لکّھی۔

1941ء وِچ پروین دے اِیں دیوان دا ݙوجھا ایڈیشن اُنّھاں دے بھائی مرزا ابو الفتح اعتصامی نے پروین دی وفات دے بعد شائع کِیتا۔ اِیہ ایڈیشن سابقہ دے مقابلے وِچ ضخیم ہَئی، اِیندے وِچ 209 مختلف شعری مرکبات جِنّھاں وِچ قصیدہ، غزل، قطع تے رباعیاں شامل ہَن تے کل اشعار دی تعداد 5606 ہَئی۔

آپݨی مختصر حیات وِچ پروین وݙّے شاعرے دے مد مقابل آ ڳئی ہَن۔ اُنّھاں دی شاعری وِچ فارسی دے کلاسیکی دور دی جھلک واضح ݙِسدی ہَئی۔ اُنّھاں دے شعری مجموعیاں وِچ 42 قصیدے تے قطع ایجھے ہِن جنہاں دا کوئی عنوان منتخب نہیں کِیتا ڳیا۔ اِیہ قدیم فارسی شاعر سنائی تے ناصر خسرو دی مطابقت رکھیندے ہِن۔ کُجھ ٻئے قصیدے فطرت، حالات زندگی کوں نمایاں کریندے ہِن۔ پروین دے دیوان وِچ کُجھ غزلاں عاشقانہ زندگی دے متعلق وی ہِن جیڑھیاں اُنّھاں دے رومان پسند ہووݨ دی نشان دہی کریندیاں ہِن۔

پروین دے دیوان وِچ مناظرے دی شاعری وَدھ مفصل انداز وِچ پَئی ویندی ہَئی۔ مناظرے دے انداز وِچ کل 65 نظماں موجود ہَن۔

وفات

پروین اعتصامی دا انتقال 34 سال دی عمر وِچ بروز ہفتہ 8 ربیع الاول 1360ھ مطابق 5 اپریل 1941ء کوں شہر قم، ایران وِچ تھیا۔ پروین کوں قم وِچ اُنّھاں دے والد دے نیڑے دفن کِیتا ڳیا۔