ٹیپو دا شیر

ٹیپو سلطان دا شیر میکانی فن دا ہک 18 ویں صدی دا نمونہ ہے، جیہڑا میسور ریاست دے سابق حکمران ٹیپو سلطان دی ملکیت ہے۔ ایں وچ ہک شیر کوں ݙکھایا ڳیا ہے کہ او ہک یورپی فوجی - خاص طور تے ہک برٹش ایسٹ انڈیا کمپنی دا آبائی فوجی دے نال بے دردی نال ذبح کریندا پیا ہے۔ اے فی الحال لندن دے وکٹوریہ اتے البرٹ میوزیم وچ نمائش کیتے موجود ہے۔ ٹیپو دا شیر اصل وچ میسور دی بادشاہی وچ ٹیپو سلطان کیتے 1795 دے لگ بھگ بݨایا ڳیا ہئی۔ ٹیپو سلطان نے اپݨے جھنڈے تے، اپݨے فوجیاں دی وردیاں تے، ایندے ہتھیاراں تے شیراں دے نقشیاں تے اتے اپݨے محلات دی سجاوٹ تے شیر کوں مکمل طور تے اپݨے ریاستی نشان دے طور تے استعمال کیتا۔ جݙݨ کوئی ہتھیار اُتے تلے ویندا ہے تاں شیر وچ مختلف آلات استعمال تھیندے ہن۔ ہک بلور نے سپاہی دے ڳلے وچ ہک ٹیوب توں ہوا پھوک ݙتی، جؤیں توں روݨ دی آواز آئی۔ ایویں لڳدا ہے کہ سپاہی درد وچ کراہیندا پیا ہے۔ ہینڈل توں بݨاوݨ آلے دے ذریعہ مکینیکل ربط وچ مصروف فوجی دا کھٻا ہتھ اُٹھدا ہے اتے وݙدا ہے۔ ایں توں ٹیوب دا لہجہ بدل ویندا ہے۔ شیر دے سر وچ ہک ٻیا آلہ ہوا کوں ݙو نالیاں وچ پھینک ݙیندا ہے، جئیں توں شیر دی دہاڑ دی طرح دی آواز آندی ہے۔ شیر دے پیٹ وچ ہک نکا ہاتھی ݙند دا کی بورڈ لُکیا ہویا ہے۔ اپݨیاں چابیاں دٻاوݨ تے، ہوا عضو دے پائپاں دی ہک سیریز دے ذریعے ٻاہر نکلدی ہے۔ عضو دی پیتل دیاں چابیاں دے تجزیے توں معلوم تھیا ہے کہ او مقامی تیاری دے مالک ہن۔ ٹیپو سلطان دے راجیہ سبھا وچ فرانسیسی کاریگراں اتے انجینئراں دی موجودگی دی وجہ توں، ٻہوں سارے مورخین نے تجویز ݙتی ہے کہ ایں مشین دی تشکیل وچ وی فرانسیسیاں دی شراکت ہئی۔ ہو سڳدا ہے کہ سر ہیکٹر منرو دے پتر ہیو منرو دی موت توں متاثر تھیا ہووے، جئیں نے انگو میسور جنگ وچ ٹیپو سلطان کوں شکست ݙتی ہئی اتے اینکوں 22 دسمبر 1792 کوں ساگر جزیرے تے شیر نے مار ݙتا ہئی۔ ایں مشین کوں انگریزاں نے اوں وقت پکڑیا جݙݨ انہاں نے ٹیپو سلطان دے دار الحکومت سرینگپٹنم کوں چوتھی اینگلو میسور جنگ وچ پکڑ ڳھدا اتے 6 مئی 1799 کوں اینکوں ہلاک کر ݙتا۔