لیلا چٹنیس

لیلا چٹنیس
معلومات شخصیت
پیدائش	9 ستمبر 1909(1909-09-09) دھارواڑ، کرناٹک، بھارت
وفات	14 جولائی 2003(2003-70-14) (عمر  93 سال) ڈینبری، کنیکٹیکٹ، امریکا
شہریت	برطانوی ہند (–14 اگست 1947) بھارت (26 جنوری 1950–) ڈومنین بھارت (15 اگست 1947–26 جنوری 1950)
عملی زندگی
پیشہ	فکمی اداکاری، تھئیٹر اداکاری
پیشہ ورانہ زبان	ہندی
دور فعالیت	1934-1987
	IMDB پر صفحہ

لیلا چِتنیس (پیدائشی ناں: لیلا نگرکر؛ 9 ستمبر 1909 – 14 جولائی 2003) ہک بھارتی فلمی اداکارہ ہَن جیڑھیاں 1930ء دی دہائی توں 1980ء دی دہائی تک بھارتی فلم انڈسٹری وچ سرگرم رہیاں۔ اپݨے ابتدائی سالاں وچ اوہ رومانوی لیڈ دے طور تے کم کریندی ہَن، پر انّھاں کوں بعد دے سالاں وچ لیڈنگ اسٹارز دی ہک نیک تے بااخلاق ماں دے کرداراں کِیتے یاد کِیتا ویندا ہِے۔

ابتدائی حیاتی

اوہ ہک مراٹھی ٻولݨ والے برہمن خاندان وچ دھارواڑ، کرناٹک وچ پیدا تِھئیاں۔ انّھاں دے پیو ہک انگریزی ادب دے پروفیسر ہَن۔ بی اے دی ڈگری دے نال، اوہ پہلی تعلیم یافتہ فلمی اداکارہ ہَن۔ گریجویشن دے بعد اوہ نٹیامنونتر وچ شامل تِھی ڳئیاں، ہک ترقی پسند تھیٹر گروپ جیڑھا انّھاں دی مادری زبان مراٹھی وچ ڈرامے پیش کریندا ہئی۔ گروپ دے کماں تے ایبسن، شا تے سٹینسلاوسکی دا گہرا اثر ہئی۔ تھیٹر گروپ دے نال، لیلا نے کامیڈیز تے ٹریجڈیز دے سلسلے وچ لیڈ کردار ادا کِیتا تے اپݨا ہک ریپرٹری وی قائم کِیتا۔

کیریئر

چِتنیس دے ابتدائی اسٹیج کماں وچ کامیڈی اوسنا ناورا (1934) تے اپݨے فلم گروپ اودیاچا سنسار شامل ہَن۔ اوہ اپݨے چار بچّیاں کوں سہارا ݙیوݨ کِیتے اداکاری شروع کِیتی۔ اوہ ایکسٹرا دے طور تے شروع کِیتا تے اسٹنٹ فِلماں تک پُڄیاں۔

1937ء وچ جینٹلمین ڈاکو ("جینٹلمین چور") وچ، چِتنیس نے ہک پالش تِھیوݨ والے بددیانت دا کردار ادا کِیتا جیڑھا مردانہ لباس وچ ہئی تے ٹائمز آف انڈیا وچ مہاراشٹر دی پہلی گریجویٹ سوسائٹی لیڈی دے طور تے تشہیر کِیتا ڳیا۔ اِیں وقت تک اوہ چاندی دے پردے تے ہک اداکارہ دے طور تے اپݨا پہلا وݙا نشان بݨا چُکیاں ہَن۔ چِتنیس نے پربھات پکچرز، پونے تے رنجیت موویٹون وچ کم کِیتا اِیں توں پہلے جو بمبئی ٹاکیز دی لیڈنگ لیڈی بݨیاں۔

متنازعہ فِلماں وچ مہارت رکھݨ والی، جیڑھیاں معاشرتی قاعدیاں کوں چیلنج کریندیاں ہَن، خاص طور تے شادی تے ذات پات دے نظام دے بارے وچ، بمبئی ٹاکیز باکس آفس تے محدود کامیابی حاصل کر رہی ہئی۔ پر اِیہ کنگن ("چوڑیاں"، 1939) دے نال واپس آ ڳئی، جیڑھی وچ چِتنیس نے لیڈ کردار ادا کِیتا ہئی، ہک ہندو پجاری دی گود لیݙی دِھی دے طور تے جیڑھی ہک مقامی زمیندار دے پُتر نال محبت کریندی ہِے جیڑھا رشتے دے خلاف ہِے تے مُقدس آدمی کوں دھمکی ݙیندا ہِے۔ اُوندی محبت، اوندے پیو دے تعصبات دے خلاف کھڑی تِھیندی ہِے، اِیہ اِیں وقت کِیتے ہک غیر معمولی موضوع ہئی، پر اِیہ عوامی تخیل کوں اِیں قدر متاثر کِیتا جو اِیہ باکس آفس تے کامیابی یقینی بݨا ݙِتی۔

کنگن دی کامیابی دے نال، لیلا نے بمبئی ٹاکیز دی دلکش لیڈنگ لیڈی دیویکا رانی کوں تبدیل کِیتا۔ لیلا نے دیویکا رانی دے لیڈنگ مین اشوک کمار دے نال باکس آفس ہِٹس دے ہک سلسلے جیویں آزاد (1940)، بندھن (1940) تے جھولا (1941) وچ خاص طور تے چنڳی جوڑی بݨائی، جیڑھیاں معاشرتی مسائل نال نمٹدیاں ہَن۔ اشوک کمار اوندی اداکاری دی صلاحیتاں توں اِیں قدر متاثر تِھیا جو اُوندے اَکھیں نال ڳالھ کرݨ دا طریقہ سِکھݨ دا اعتراف کِیتا۔ 1941ء وچ چِتنیس، اپݨی مقبولیت تے glamour دی بلندی تے، ہک قسم دی تاریخ بݨائی جݙݨ اوہ مقبول لکس صابن برانڈ دی حمایت کرݨ والی پہلی بھارتی فلمی ستارہ بݨیاں، اِیہ اِیں وقت صرف ہالی ووڈ دیاں ہیروئناں کوں ݙِتا ویندا ہئی۔

1940ء دی دہائی دے وسط تک اوندے کیریئر وچ گراوٹ آ ڳئی جݙݨ نویاں لیڈنگ لیڈیاں آئیاں۔ لیلا نے حقیقت کوں قبول کِیتا تے 1948ء وچ شہید ("شہید") وچ اپݨے کیریئر دے اڳلے، تے شاید سب توں مشہور، مرحلے وچ داخل تِھی ڳئیاں۔ ہیرو دی دکھی، بیمار ماں دے طور تے کاسٹ تِھیوݨ تے، اُوندے اِیں کردار کوں کمال دے نال ادا کِیتا۔ 22 سالاں تک، چِتنیس نے بعد دے لیڈنگ مینز جیویں دلیپ کمار دی ماں دا کردار ادا کِیتا، اکثر بیمار ماں یا ہک ماں دے طور تے جیڑھی مشکلات توں گُزردی ہِے تے اپݨے بچّیاں کوں پالݨ کِیتے جدوجہد کریندی ہِے۔ دراصل اُوندے ہندی فلم دی ماں دا archetype تخلیق کِیتا، جیڑھا بعد دیاں اداکارہاں نے جاری رکھیا۔ لیلا دے مادری histrionics کوں ہک رینج دیاں فِلماں جیویں آوارہ (1951)، گنگا جمنا (1961) تے، 1965ء وچ، رام نارائن دے اِیہو جہے ناں دے ایوارڈ یافتہ ناول تے مبنی runaway success گائیڈ وچ پیش کِیتا ڳیا۔ اوہ 1970ء دی دہائی وچ مصروف رہیاں، پر اِیں دے بعد اپݨیاں آوݨ والیاں فِلماں کوں گھٹ کر ݙِتا اِیں توں پہلے جو 1985ء وچ دل تجھکو دیا ("میں تہاکوں اپݨا دل ݙیندا ہاں") وچ آخری پردہ اٹھایا۔ اِیں دے بعد اوہ 1980ء دی دہائی دے آخر وچ اپݨے بچّیاں دے نال رہݨ کِیتے ریاستہائے متحدہ ہجرت کر ڳئیاں۔ اوہ 94 سال دی عمر وچ ڈینبری، کنیکٹیکٹ دے ہک نرسنگ ہوم وچ فوت تِھی ڳئیاں۔

لیلا نے مختصر طور تے فلم سازی وچ وی ہتھ آزمایا، کسِی نہ کہنا (1942) دی پروڈیوسر تے آج کی بات (1955) دی ڈائریکٹر بݨیاں۔ اُوندے سومرسیٹ موم دے سیکرڈ فلیم دا ہک اسٹیج اڈاپٹیشن وی لکھیا تے ڈائریکٹ کِیتا تے 1981ء وچ اپݨی سوانح عمری چندرِی دنیا شائع کِیتی۔