شہاب الدین غوری

شہاب الدین غوری
شہاب الدین غوری
معلومات شخصیت
ڄمݨ	سنہ 1149ء
وفات	15 مارچ 1206ء (56–57 سال)  دھمیک
وجہ وفات	تیز دار ہتھیار کا گھاؤ
مدفن	تحصیل سوہاوہ
شہریت	افغانستان
بھیݨ بھرا	غیاث الدین محمد غوری
ٹٻر	سلطنت غوریہ
عملی زندگی
کم	شاہی حکمران

معز الدین محمد بن سام (ڄمݨ دی تریخ: 1144ء – وفات دی تریخ: 15 مارچ، 1206ء)، جیہڑے شہاب الدین غوری دے ناں توں مشہور ہن، موجودہ وسطی افغانستان دے غور وچ واقع غوری خاندان نال تعلق رکھݨ والے ہک حکمران ہن۔ جنہاں نے 1173ء توں 1206ء تک حکومت کیتی۔ شہاب الدین غوری اتے انہاں دے بھرا غیاث الدین محمد غوری نے 1203ء وچ اپݨی وفات تک غوری سلطنت دے مغربی علاقے تے دار الحکومت فیروزکوہ توں حکومت کیتی جݙݨ کہ شہاب الدین غوری نے غوری سلطنت کوں پوادھ دی طرف ودھایا اتے برصغیر پاک و ہند وچ اسلامی حکمرانی دی بنیاد رکھی۔

غوری سلطنت دے جنوبی علاقے دے گورنر دی حیثیت نال اپݨے ابتدائی دور دے دوران، شہاب الدین غوری نے متعدد حملیاں دے بعد اغوز ترکاں کوں زیر کیتا اتے غزنی تے قبضہ کر ڳھدا جتھاں اونکوں غیاث الدین محمد غوری نے ہک آزاد خود مختار دے طور تے قائم کیتا۔ محمد غوری نے 1175ء وچ دریائے سندھ عبور کیتا اتے گومل درہ دے ذریعے اوندے قریب پہنچا اتے ہک سال دے اندر کارماتھیوں توں ملتان اتے اوچ تے قبضہ کر ڳھدا۔ اوندے بعد، شہاب الدین غوری نے اپݨی فوج کوں زیریں سندھ دے رستے توں صحرائے تھر دے ذریعے موجودہ گجرات وچ داخل تھیوݨ دی کوشش کیتی، لیکن آخر وچ مولاراجا دی سربراہی وچ راجپوت سرداراں دے اتحاد نے کاسہراڈا وچ کوہ ابو دے قریب رستہ روکیا، جئیں اونکوں مستقبل وچ ہندوستانی میداناں وچ داخل تھیوݨ کیتے اپݨا رستہ تبدیل کرݨ تے مجبور کیتا۔ چنانچہ شہاب الدین غوری نے غزنویوں تے دباؤ پاتا اتے 1186ء تک انہاں کوں اکھاڑ سٹءا اتے بالائی سندھ دے میدان دے نال نال پنجاب، پاکستان دے بیشتر حصیاں کوں وی فتح کر ڳھدا۔ غزنویں کوں انہاں دے آخری گڑھ توں بے دخل کرݨ دے بعد درہ خیبر کوں وی محفوظ بݨایا، جیہڑا شمالی ہندوستان وچ حملہ آور فوجاں دے داخلے دا روایتی رستہ ہئی۔

غوری سلطنت کوں مزید مشرق دی طرف گنگا دے میدان تک پھیلاویندے ہوئے، غوری افواج کوں فیصلہ کن رد عمل دا سامنا کرݨا پیا اتے شہاب الدین غوری خود 1191ء وچ ترائن وچ چاہمان حکمران پرتھوی راج چوہان دی قیادت وچ راجپوت کنفیڈریسی دے نال مصروفیت وچ زخمی تھی ڳیا۔ شکست دے بعد محمد غوری خراسان واپس آ ڳیا اتے ہک وݙی فوج دے نال ہندوستان واپس آیا تاں جو اوں میدان جنگ وچ فیصلہ کن فتح حاصل کیتی ونڄے ایں جنگ وچ فتح دے بعد پرتھوی راج کوں پھانسی ݙے ݙتی ڳئی۔ اوندے بعد انہاں نے ہندوستان وچ اپݨی موجودگی کوں مشرق وچ بنگال اتے بہار دے شمالی علاقیاں تک ودھایا۔ 1203ء وچ غیاث الدین محمد غوری دی وفات دے بعد شہاب الدین غوری فیروزکوہ دے تخت تے فائز تھئے اتے غوری سلطنت دے سب توں وݙے سلطان بݨ ڳئے۔

ٻیا ݙیکھو

• سلطنت غوریہ
• سلطنت غزنویہ