ساوتری بائی پھلے
| ساوتری بائی پھلے | |
|---|---|
| (مراٹھی میں: सावित्रीबाई फुले) | |
 سنہ 1998ء کی ایک بھارتی مہر پر ساوتری بائی کی تصویر
| |
|
| |
| معلومات شخصیت | |
| پیدائش | 3 جنوری 1831
نئے گاؤں، سورت، گجرات، کمپنی راج (موجودہ مہاراشٹر، بھارت) |
| وفات | 10 مارچ 1897 (عمر 66 سال)
پونہ، بمبئی پریزیڈنسی، برطانوی راج (موجودہ مہاراشٹر، بھارت) |
| وجہ وفات | طاعون |
| طرز وفات | طبعی موت |
| قومیت | برطانوی ہند |
| شریک حیات | جیوتی راؤ پھلے |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | مصنفہ ، شاعرہ |
| پیشہ ورانہ زبان | مراٹھی |
درستی - ترمیم 
| |
ساوتری بائی پھلے (3 جنوری 1831ء - 10 مارچ 1897ء) ہِک سماجی کارکن، ماہر تعلیم تے شاعرہ ہَن۔ اُنھاں دا تعلق ہندوستان دی ریاست مہاراشٹر نال ہئی۔ اوہ ہندوستان دی پہلی زنانی معلمہ گُزری ہِن۔ اُنھاں نے اپݨے شوہر جیوتی راؤ پھلے دے نال مل کے بھارت وچ حقوق نسواں کِیتے ٻہوں آوازاں بلند کِیتِیاں۔ اُنھاں کوں بھارتی نسوانیت دی ماں آکھیا ویندا ہِے۔ 1948ء وچ اُنھاں نے اپݨے شوہر دے نال مل کے پونے وچ ہِک نسواں اسکول دی بنیاد رکھّی۔ اُنھاں نے بھارت وچ ذات پات تے جنس دی بنیاد تے امتیازی سلوک کوں ختم کرݨ دی جانب ٻہوں سارے کم کِیتے جیندے وچ اُنھاں دے شوہر نے اُنھاں دا ساتھ ݙِتّا۔ اوہ مہاراشٹر دی مایہ ناز سماجی کارکن دے طور تے ڄاݨیاں ویندیاں ہِن۔ اوہ مراٹھی زبان وچ لکھدِیاں ہَن تے شاعری کریندِیاں ہَن۔
ابتدائی زندگی
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]اُنھاں دی ولادت 3 جنوری 1831ء کوں ضلع ستارا دے گاؤں نائیگاوں وچ تھئی۔ اُنھاں دی جائے پیدائش پونے توں 50 کلومیٹر دور ہِے[١]۔ اُنھاں دے والد دا ناں نویشے پاٹل تے والدہ دا ناں لکشمی بائی ہئی۔ اوہ بھیݨاں وچ سب توں وݙّیاں ہَن[٢]۔ اُنھاں دا تعلق مالی قبیلے نال ہِے۔ 10 سال دی عمر وچ اُنھاں دی شادی جیوتی راؤ پھلے نال تھی ڳئی۔ جیوتی راو اُس وقت 13 سال دے ہَن۔ ݙُون٘ہاں دے کوئی اولاد کائنی تھئی۔ اُنھاں نے ہِک براہمن بیوہ دے پُتر یشونت راو کوں گود گِھن گِھدّا۔[٣]
تعلیم
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]شادی تک ساوتری بائی نے کئی تعلیم حاصل کائنی کِیتی ہئی کیوں جو براہمناں نے نِچلی ذات دے لوکاں کِیتے تعلیم تے پابندی لا ݙِتّی ہئی۔ جوتی راو وی نِچلی ذات دی وجہ توں داخلے توں ممنوع قرار ݙِتّے ڳئے ہَن اتفاق نال اُنھاں کوں اسکوٹش مشنری اسکول وچ داخلہ مل ڳیا ہئی۔ اُتھاں اُنھاں نے ساتویں درجے تک تعلیم حاصل کِیتی۔ سرکاری دستاویزاں دے مطابق جوتی راو نے ساوتری کوں گھر تے ہی پڑھایا۔ ساوتری بائی نے اپݨے شوہر توں ابتدائی تعلیم حاصل کرݨ دے بعد اُنھاں دے دوستاں نے اُنھاں دی مزید تعلیم دا بھار اُٹھایا؛ سکھارام یشونت پرانجاپے تے کیشو شیورام بھاوالکر نے اُنھاں دی مدد کِیتی۔ اُنھاں نے ݙو ٹیچنگ تدریبی پروگراماں وچ وی حصہ گِھدّا۔ پہلا ادارہ احمد نگر وچ امریکی مشنری سنتھیا فرار دا ہئی تے ݙوجھا ادارہ پونے دا نارمل کالج ہئی۔ ساوتری بائی ہندوستان دی پہلی زنانی استاذہ تے ہیڈ مسٹریس ہَن۔[٤][٥]
حوالے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ Sundararaman, T. (2009)۔ Savitribai Phule first memorial lecture, [2008]۔ National Council of Educational Research and Training۔ ISBN:9788174509499۔ OCLC:693108733
- ↑ Sundararaman, T. (2009)۔ Savitribai Phule first memorial lecture, [2008]۔ National Council of Educational Research and Training۔ ISBN:9788174509499۔ OCLC:693108733
- ↑ Rosalind O'Hanlon (2002)۔ Caste, Conflict and Ideology: Mahatma Jotirao Phule and Low Caste Protest in Nineteenth-Century Western India (Revised ایڈیشن)۔ Cambridge University Press۔ ص 135۔ ISBN:978-0-521-52308-0
- ↑ Rosalind O'Hanlon (2002)۔ Caste, Conflict and Ideology: Mahatma Jotirao Phule and Low Caste Protest in Nineteenth-Century Western India (Revised ایڈیشن)۔ Cambridge University Press۔ ص 118۔ ISBN:978-0-521-52308-0
- ↑ Rosalind O'Hanlon (2002)۔ Caste, Conflict and Ideology: Mahatma Jotirao Phule and Low Caste Protest in Nineteenth-Century Western India (Revised ایڈیشن)۔ Cambridge University Press۔ ص 118۔ ISBN:978-0-521-52308-0