خدیجہ حلیمہ خاتون
| ||||
|---|---|---|---|---|
| معلومات شخصیت | ||||
| پیدائش | سنہ 1415ء | |||
| وفات | سنہ 1500ء (84–85 سال) | |||
| شہریت | .svg){kind=small} سلطنت عثمانیہ
| |||
| شریک حیات | مراد ثانی | |||
| والد | اسفندیار دوم | |||
| دیگر معلومات | ||||
| پیشہ | ارستقراطی | |||
درستی - ترمیم 
| ||||
سلطان خاتون [١](عثمانی ترکی زبان: سلطان خاتون) ہک ترک شہزادی ہَن، جو سلطنت جاندار دے اٹھویں حکمران اسفندیار بے دی دِھی تے سلطنت عثمانیہ دے سلطان مراد دوم دی زال ہَن۔[٢]
پہلی شادی
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]سلطان مراد دوم نے 1425ء دے لڳ بھڳ سلطان ہاتون نال شادی کیتی، ایڈیرنے وِچ، اپݨیاں ݙو بھیݨاں، سیلوک ہاتون تے سلطان ہاتون دی شادی سلطان ہاتون دے بھائیاں ابراہیم بے تے قاسم بے نال کیتی۔ اِیں خاندانی اتحاد دے ذریعے، مراد نے اناطولیہ وِچ اپݨے سبھ توں طاقتور دشمن، کرمانید ترکمان دے خلاف ہک طاقتور قبیلے دے نال اتحاد قائم کِیتا، جیڑھے مشرق دی طرف عثمانیاں دی توسیع کوں روک ݙتی ہئی۔ چنگے تعلقات اڳلے سلطان محمد دوم دے دور وِچ محفوظ ریہے جیڑھے خاندان دے ارکان کوں پلودیو تے ڈیڈیموتیچو دے علاقے وِچ ملک نال نوازیا، جیڑھا بعد وِچ وقف وِچ تبدیل تِھی ڳیا۔
1435ء وِچ مراد نے مارا بران کوویچ نال شادی کیتی۔ شروع وِچ مارا کوں گرمجوشی نال قبول کر گِھدّا ڳیا تے سلطان ہاتون جو سلطان دی پسندیدہ زال ہئی، کوں دربار توں کڈھ کے برسا پٹھ ݙتا ڳیا۔ ایویں لڳدے جو 1435 دے خزاں تے 1436 دے موسم بہار دے درمیان عثمانی پورٹی وِچ کجھ تِھیا ہئی۔ اِیہ اُوں وَیلھے دے دوران ہئی جݙاں مارا حق توں ٻاہر تِھی ڳئی تے جلاوطن تِھی ڳئی جݙاں جو سلطان ہاتون ہک واری پِھر واپس آ ڳئی۔
1450ء وِچ سلطان ہاتون نے حسن چلبی ناں دے پُتر کوں جنم ݙتا۔ اِیں طرح ہُݨ محمد دا اپݨے پُتراں توں گھٹ عمر دا ہک سوتیلا بھرا ہئی، جو تخت دا ممکنہ حریف ہوسڳدا ہئی۔
ݙوجھی شادی
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]مراد دا انتقال 1451ء وِچ تِھیا تے اوندے پُتر محمود فاتح تخت تے ٻیہہ ڳیا۔ اپݨی تاجپوشی دے فوراً بعد اوہ ایڈرن پیلس دے حرم وِچ ڳئے، جِتھاں انّھاں نے اُتھاں موجود تمام زنانیاں دیاں مبارکباداں گِھدّیاں، جیڑھیاں انّھاں دے والد دی وفات تے انّھاں کوں تعزیت ݙتیاں۔ سلطان دی موت دے وَیلھے گھٹ تِھیوݨ والیاں زالاں وِچ سبھ توں اُچا درجہ سلطان ہاتون دا ہئی، جیڑھے پندرہ مہینے پہلے مراد دے آخری پُتر حسن کوں جنم ݙتا ہئی۔ عثمانی خاندان وِچ جانشینی اڳوں توں تنازعات دا شکار ریہی ہئی تے اِیں نے ݙو خانہ جنگیاں دی قیادت کیتی ہئی۔ چنانچہ محمد نے فیصلہ کِیتا جو اِیں معاملے وِچ اوہ کوک احمد کوں پھانسی ݙیوݨ دا حکم ݙے کے فوراً معاملہ طے کر گِھنسے۔ سلطان ہاتون تخت دے کمرے وِچ نویں سلطان کوں اپݨے شوہر دے کھووݨ دا غم ݙسین٘دی پئی ہئی، محمد نے غازی ایورینس دے پُتر علی بے کوں ٻال کوں ڈبووݨ کِیتے زنانیاں دے کوارٹر وِچ پٹھیا ہئی۔ محمد نے اپݨے سوتیلے بھائی دے قتل کوں عثمانی ضابطہ برادرانہ دے مطابق قرار ݙِتّا، جیندے تے اوندے آبا و اجداد نے کئی مواقع تے جانشینی دیاں جنگاں کوں روکݨ کِیتے عمل کِیتا ہئی۔ محمد نے بعد وِچ اسقاق پاشا کوں، جیڑھا اپݨے والد دے ہک عہدے دار تے اناطولیہ دے نویں بیلربی ہئی، کوں سلطان ہاتون کوں اپݨی زال دے طور تے گِھنݨ تے مجبور کِیتا۔
اِنّھاں ݙوہائیں دے ہک جاہے آٹھ ٻال ہَن، پنج پُتر حلیل بے، سادی بے، مصطفٰی چنبی، پیری چیلیبی تے ابراہیم بے تے ترے دِھیاں دے ناں حفصہ خاتون، فرح النساء ہاتون تے شہزادے ہاتون ہِن۔[٣][٤]