جگت گوسائیں
| جگت گوسائیں | |
|---|---|
 | |
|
| |
| معلومات شخصیت | |
| پیدائش | 23 مئی 1573ء |
| وفات | 18 اپریل 1619ء (46 سال) |
| مدفن | سہاگ پور |
| شریک حیات | نورالدین جہانگیر |
| اولاد | شہاب الدین شاہ جہاں اول |
| والد | راجہ ادھے سنگھ |
| مناصب | |
| ملکہ | |
| برسر عہدہ
3 نومبر 1605 – 19 اپریل 1619 | |
درستی - ترمیم 
| |
جگت گوسائیں یا بلقیس مکانی (پیدائش: 13 مئی 1573ء— وفات: 19 اپریل 1619ء) مغل شہنشاہ نورالدین جہانگیر دی زال تے مغل ہندوستان دی ملکہ ہَن۔ جگت گوسائیں دا پُتر شاہ جہاں ہئی۔
سوانح
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]جگت گوسائیں دی پیدائش 13 مئی 1573ء کوں جودھ پور وِچ تھئی۔ مغل تاریخاں وِچ جگت گوسائیں کوں عام طور تے "جودھ پوری شاہزادی" دے ناں نال وی یاد کیتا ویندے۔ جگت گوسائیں دا پیو راجہ ادھے سنگھ ہئی جیڑھا "موٹا راجا" وی آکھا ویندا ہئی۔ ماں رانی من رنگ دیوی ہئی جیڑھی گوالیار دے راجہ اسکاران دی دھی ہئی۔ راجہ اسکاران راجہ بہاری مل دی حمایت نال امبر دا وی راجہ منا ویندا ہئی۔ جگت گوسائیں دا دّادا راجہ راؤ مال دیو راٹھور ہئی جیڑھے مارواڑ تے 1532ء کنوں 1562ء تئیں راج کیتا۔
مغل دربار وِچ مقام
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]مغل شہنشاہ جلال الدین اکبر دے دور وِچ مارواڑ نال چنگے تعلقات بݨے۔ راجہ ادھے سنگھ دی خواہش تے شہنشاہ اکبر نے جگت گوسائیں دی نسبت نورالدین جہانگیر نال 26 جون 1586ء کوں کر ݙتی۔ ایہ پہلی واری ہئی جو کہیں غیر مسلم شاہزادی دی کہیں مسلم شہزادے نال سیاسی مصلحت دے تحت شادی تھئی۔ 21 جنوری 1590ء کوں فتح پور سیکری وِچ رخصتی تھئی۔ 1590ء وِچ جگت گوسائیں دے ہاں ہک دھی ڄمی جیڑھی صرف ہک سال دی عمر وِچ ای فوت تھی ڳئی۔ 5 جنوری 1592ء کوں نورالدین جہانگیر دا تریجھا پُتر خرم ڄمیا جیڑھا تاریخ وِچ شاہ جہاں دے ناں نال مشہور تھیا۔[١] خرم دی پیدائش دے بعد جگت گوسائیں کوں شہنشاہ اکبر دی طرفوں "تاج بی بی" دا خطاب ملیا۔ خرم دے ڄمن دے صرف ݙین٘ہہ بعد اونکوں رقیہ سلطان بیگم دے حوالے کر ݙتا ڳیا۔ ایں موقعے تے شہنشاہ اکبر نے جگت گوسائیں کوں یاقوت تے موتیاں دے تحفے ݙتے۔ 1597ء وِچ جگت گوسائیں دے ہاں عزت النساء بیگم ڄمی جیڑھی وی چھوٹی عمر وِچ ای فوت تھی ڳئی۔[٢][٣][٤][٥][٦]
مغل دربار وِچ مقام وِچ کمی
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]جگت گوسائیں دا رتبہ نورجہاں دی آمد دے بعد گھٹ ڳیا۔ جہانگیر نے 25 مئی 1611ء کوں نورجہاں نال شادی کر گھدی تے اوہ دربار وِچ طاقتور ملکہ بݨ ڳئی۔ ایں توں پہلے "پادشاہ بیگم" دا خطاب صالحہ بانو بیگم کول ہئی پر نورجہاں دے ملکہ بݨݨ دے بعد اوندا اثر گھٹ ڳیا۔[٧][٨]
وفات
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]19 اپریل 1619ء کوں 45 سال دی عمر وِچ اکبرآباد دے نیڑے سہاگپور وِچ جگت گوسائیں دی وفات تھئی۔ اونکوں سہاگپور وِچ ای دفن کیتا ڳیا۔ جہانگیر نے آپݨی کتاب تزک جہانگیری وِچ اونکوں "بلقیس مکانی" دے خطاب نال یاد کیتا تے حکم ݙتا جو تمام سرکاری دستاویزاں وِچ ایہو ناں لکھا ون٘ڄے۔ بعد وِچ اوندی قبر تے ہک شاندار مقبرہ بݨایا ڳیا۔ 1832ء وِچ جدوں آگرہ برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی دے قبضے وِچ آیا تاں انگریز فوجیاں نے ایں مقبرے وِچ بارود بھر ݙتی۔[٩]
حوالے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ Shireen Moosvi (2008)۔ People, taxation, and trade in Mughal India۔ Oxford: Oxford University Press۔ ص 114۔ ISBN:978-0-19-569315-7
- ↑ S. M. Burke (1989)۔ Akbar, the greatest Mogul۔ Munshiram Manoharlal Publishers۔ ص 142
- ↑ Jahangir, Emperor of Hindustan (1999)۔ The Jahangirnama: Memoirs of Jahangir, Emperor of India۔ ترجمہ از Wheeler M. Thackston۔ Oxford University Press۔ ص 437۔ ISBN:978-0-19-512718-8۔
Ruqayya-Sultan Begam, the daughter of Mirza Hindal and wife of His Majesty Arsh-Ashyani [Akbar], had passed away in Akbarabad. She was His Majesty's chief wife. Since she did not have children, when Shahjahan was born His Majesty Arsh-Ashyani entrusted that "unique pearl of the caliphate" to the begam's care, and she undertook to raise the prince. She departed this life at the age of eighty-four.
- ↑ Munis D. Faruqui (2012)۔ Princes of the Mughal Empire, 1504–1719۔ Cambridge University Press۔ ص 71۔ ISBN:978-1-107-02217-1
- ↑ Diana؛ Michael Preston (2008)۔ A teardrop on the cheek of time : the story of the Taj Mahal۔ London: Corgi۔ ISBN:0-552-15415-6۔
The Hindu Jodh Bai was consoled with a magnificent gift of rubies and pearls
- ↑ Shireen Moosvi (2008)۔ People, taxation, and trade in Mughal India۔ Oxford: Oxford University Press۔ ص 114۔ ISBN:978-0-19-569315-7
- ↑ Findly, p. 49
- ↑ Findly, p. 126
- ↑ R. Nath (1989)۔ Histographical Study of Indo-Muslim Study: Medieval Architecture of India and Pakistan۔ Historical Research Documentation Programme۔ ص 10۔ ISBN:978-8-185-10510-9