جان ایلیٹ ڈرنک واٹر بیتھون

جان ایلیٹ ڈرنک واٹر بیتھون
معلومات شخصیت
ڄمݨ	1801 ایلنگ، لندن، انگلستان
وفات	12 اگست 1851ء کولکاتا، ہندوستان
شہریت	متحدہ مملکت برطانیہ عظمی و آئر لینڈ
عملی زندگی
مادر علمی	ٹرینٹی کالج، کیمبرج
کم	وکالت، تعلیم نسواں کے لیے جد و جہد
پیشہ ورانہ زبان	انگریزی
	درستی - ترمیم

جان ایلیٹ ڈرنک واٹر بیتھون (1801ء – 1851ء) ہک اینگلو ہندوستانی وکیل، انویویں صدی دے ہندوستان وچ تعلیم نسواں دے علمبردار، بیرسٹر تے گورنر جنرل دی کونسل دے ہک رکن ہن۔ اِنہاں دے پیو اپݨے ناں دے نال "بیتھون" لڳایا تاں ایلیٹ وی لڳاوݨ لڳے۔ سنہ 1849ء وچ جان ایلیٹ نے اوں ویلے دے برطانوی ہندوستان دے دار الحکومت کلکتہ (موجودہ کولکاتا) وچ تعلیم نسواں دا ہک ادارہ قائم کیتا۔ بعد وچ ایں ادارے دا ناں جان ایلیٹ دے ناں تے کر ݙتا ڳیا تے او بیتھون کالج دے ناں نال مشہور تھیا۔

ابتدائی زندگی

جان ایلیٹ دی پیدائش ایلنگ وچ تھئی۔ اِنہاں دے پیو شہرہ آفاق کتاب "محاصرہ جبل الطارق دی تاریخ" (History of the Siege of Gibraltar) دے مصنف جان ڈرنک واٹر بیتھون ہن۔ جان ایلیٹ دی تعلیم ویسٹ منسٹر سکول تے ٹرینیٹی کالج، کیمبرج یونیورسٹی وچ تھئی۔ جلد ہی اِنہاں کوں پارلیمان وچ انتظامی منصب کیتے بار کونسل دا اہل سمجھا ڳیا۔ او یونانی، لاطینی، جرمن، فرانسیسی تے اطالوی زباناں دے ماہر تے شاعر ہن۔ سنہ 1848ء وچ اِنہاں کوں گورنر جنرل دی کونسل دا رکن بݨا تے ہندوستان بھیڄا ڳیا، بعد ازاں او ایجوکیشن کونسل دے صدر وی بݨے۔ ^[١]

بیتھون اسکول

بیتھون سکول جان ایلیٹ نے سنہ 1849ء وچ دکشی نرنجن مکھرجی، رام گوپال گھوش، ایشور چندر ودیا ساگر تے مدن موہن ترکالنکر جھئیں لوکاں دی مدد نال ہک نسواں سکول قائم کیتا تے اپݨی ساری جائداد سکول کوں وقف کر ݙتی۔ اے کلکتہ وچ اپݨی نوعیت دی پہلی کوشش ہئی چنانچہ ایں دا معاشرے تے زبردست اثر تھیا۔ حکومت نے سنہ 1856ء وچ ایں کوں اپݨے تابع کر گھدا تے سنہ 1862-63 وچ ایں دا ناں بیتھون سکول رکھ ݙتا۔ ایشور چندر ودیا ساگر، دوارکا ناتھ ودیا بھوشن تے ٻئے آزاد خیال لوکاں ویہہ سال تئیں سکول دی حمایت تے تعاون کیتا لیکن ایں کوں عوامی پزیرائی نہ مل سڳی۔ سنہ 1868ء وچ سکول دی صدر معلمہ مس پیگوٹ کوں ایں ڳال تے استعفا ݙیوݨ تے مجبور کیتا ڳیا کہ اِنہاں تدریسی پروگرام وچ مسیحیت کوں داخل کرݨ دی کوشش کیتی ہئی۔

ٻیا سرگرمیاں

جان ایلیٹ کوں بنگالی زبان وچ ترجمہ نگاری نال خاصی دلچسپی ہئی۔ کلکتہ وچ کلکتہ پبلک لائبریری اِنہاں دی پسندیدہ جاء ہوندی ہئی۔ پنڈت گرموہن ودیا لنکر نے تعلیم نسواں تے ہک مقالہ لکھیا ہئی، جان ایلیٹ نے ایں کوں اپݨی طرفوں شائع کر تے مفت تقسیم کروایا۔ سنہ 1849ء وچ گورنر جنرل دی کونسل وچ شامل تھیوݨ دے معاً بعد بیتھون نے ہک مسودہ تیار کیتا جیندے وچ برطانوی الاصل رعایا کوں برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی دے قوانین تے عدالتاں دے دائرہ کار وچ گھن آوݨ دی کوشش کیتی ڳئی۔ یورپی لوکاں ایں دے خلاف سخت احتجاج کیتا۔ اِسی سال جݙݨ مائیکل مدھوسودن دت اپݨی انگریزی نظماں دا مجموعہ "captive lady" شائع کیتا تاں بیتھون دی رائے ہئی کہ غیر انگریز دا خود کوں انگریز شاعر بݨاوݨ دی کوشش کرݨ حماقت ہے۔ اے صلاحیت اگر مقامی زباناں وچ صرف کیتی ونڄے تاں ملک کوں وݙا نفع تھیسی۔

حوالہ جات

↑ حوالے دی غلطی: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Bose366

باہرلے لنک

[Bose366-1] حوالے دی غلطی: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Bose366

[١]