تلہ

تلہ جٹاں دا ہک قبیلچہ ہے تے گوندل جٹ قبیلے دی نسل وچوں ہے۔ ایویں ای ہک ٻیا قبیلچہ تلہ یا تولا کھرل جٹ گوت دی وی شاخ ہے۔

1. قبائلی روایت

بیان کیتا ویندے کہ گوندل دے چار پتر ہن:

1. تلہ
2. بدھڑ
3. ہنس
4. سکھا

تلہ دا اصل ناں شیر محمد ہئی۔ اوہ کم سنی وچ بیمار تھی ڳیا تاں اوندے پیونے کہیں دے آکھݨ تے اونکوں چاندی تے سونے نال تولیا تے ولا چاندی تے سونا ونڈ ݙتا۔ اییندے بعد اوہ "تلہ" دے ناں نال مشہور تھی ڳیا تے اوندی اولاد "لک موڑ" دے نیڑے "چک ساہنو" وچ آباد تھئی، جتھاں سلطان ساہنو دا مزار ہݨ وی موجود ہے۔ چک ساہنو وچ ہک نہایت مضبوط قلعہ وی ہئی۔ شیر شاہ سوری تے ہمایوں دی چپقلش دے دوران ایہ لوکاں نے شیر شاہ سوری دا ساتھ ݙتا۔ 1557ء وچ احمد شاہ ابدالی دے سالار نور الدین بامزئی المعروف "نوردی پٹھان" نے چک ساہنو کوں جلا کے خاکستر کر ݙتا، جݙاں جو اتھوں دے مکین پہلے ای محفوظ جاہ تے چلیے ڳئے ہن۔ 1767ء وچ اتھاں سکھ قابض تھی ڳئے تے انہاں نے سلطان ساہنو دے مزار تے لڳا ہویا سونا پٹ ڳھدا۔

1. عہد انگریز

انگریزاں دے دور وچ اتھاں ٹوانہ آباد تھی ڳئے تے تلہ خاندان ساہیوال تے میانہ گوندل وچ ونڄ کے آباد تھی ڳیا۔ ایں خاندان دے وزیر خان نے ملکوال وچ ست مربع زمین آباد کیتی، جیہڑی ہݨ "میانہ ناکھوہ" سݙیندی ہئی، جیہڑی بعد وچ میانہ کھوہ سݙیجی۔ معروف مصنف تے شاعر "محمد عمر ندیم" دا تعلق ایں ای خاندان نال ہے۔

حقیق تے تدوین: عامر شہزاد تلہ

حوالہ جات

تاریخِ جٹ

برصغیر کی اقوام