اٹکوری مولا

اٹکوری مولا
معلومات شخصیت
پیدائشی نام	(غیر معروف میں: Atukuri Molla)
تاریخ پیدائش	سنہ 1440ء
تاریخ وفات	سنہ 1530ء (89–90 سال)
عملی زندگی
پیشہ	شاعرہ
پیشہ ورانہ زبان	تیلگو

اٹکوری مولا (1440ء–1530ء) ہک تیلگو زنانی شاعرہ ہئی جیڑھی نے تیلگو زبان دی رامائن دی تصنیف کیتی۔ انہاں دی ذات دی وجہ نال اوہ کمارا مولا دے نام نال مشہور ہن۔ مولامامبا یا مولا کیسانہ سیٹی دی ڄائی ہئی جو پیشے نال کمھار ہئی۔ انہاں توں پہلے دے مورخین نے انہاں کوں کاکتیہ سلطنت دے زمانے وچ تکنا سومایاجی دا ہم عصر قرار ݙتا ہئی پر کنڈوکوری ویریسلنگم پنٹولو نے اپݨے 'آندھرا کاولہ چارتر' وچ نشان دہی کیتی ہے جو اوہ سری کرشن دیوا رایا دی ہم عصر ہن، انہاں توں پہلے دے دعوے کوں غلط ثابت کریندے ہوئے جو اوہ کمارا گروناتھا دی بھیݨ ہن جو مہابھارت دا ترجمہ کرݨ وچ ٹکنا سومیاجی دا مصنف ہئی۔ سری ناتھا جیہاں شاعراں کوں انہاں دا سلام جو کاکتیہ تے وجیا نگر سلطنتاں دے درمیان ادوار وچ رہندے ہن ایں ڳالھ دی نشان دہی کریندے جو اوہ انہاں توں پہلے ہن۔

تعارف

تلپاکا تیمکا دے بعد مولا ݙوجھی زنانی تیلگو شاعرہ ہن جو تلپاکا انامایہ ("اناماچاریہ") دی زال ہن۔ انہاں نے سنسکرت رامائن دا تیلگو وچ ترجمہ کیتا۔ انہاں دے والد اتوکوری کیسانا ریاست آندھرا پردیش وچ کڑپہ توں پچاس میل شمال وچ بدویل شہر دے نیڑے گوپاورم منڈل دے ہک گاؤں گوپاورم دے کمھار ہن۔ اوہ ہک لنگایت ہئی تے سری سیلم وچ سری سری کانتھا ملیشورا دا عقیدت مند ہئی۔ انہاں نے اپݨی ڄائی دا نام مولا رکھا، جیندا مطلب ہے "جیسمین"، جو دیوتا دا پسندیدہ پھل ہے تے بسویشور دے حوالے نال انہاں دا بسوی نام وی رکھا۔ انہاں دے والدین ملیکارجن تے سری سائلم دے ملیکمبا دی شکل وچ شیوا دے ٻہوں وݙے عقیدت مند ہن۔ اوہ شیوا مٹھ دے شاگرد بݨ ڳئے۔ مولا نہ صرف اپݨے گاؤں بلکہ آس پاس دے بستیاں وچ وی اپݨی مہربان طبیعت، سخاوت تے محبت کِیتے مشہور ہن۔

کم تے انداز

انہاں دا کم مولا رامائن دے نام نال ڄاݨا ویندا ہے تے ہݨ وی تیلگو وچ لکھی ڳئی ٻہوں ساریاں رامائناں وچوں ہک ہے۔ اوہ بنیادی طور تے سادہ تیلگو استعمال کریندی ہن تے سنسکرت دے الفاظ ٻہوں گھٹ استعمال کریندی ہن۔ پوٹانا جیہاں شاعر جو انہاں توں پہلے لکھ چکے ہن اپݨیاں تخلیقات وچ سنسکرت الفاظ دا آزادانہ استعمال کریندے ہن۔ اوہ عاجز ہئی تے انہاں توں پہلے دے علما کوں خراج تحسین پیش کریندی ہئی جنہاں نے اپݨی کتاب وچ رامائن لکھی ہئی۔ ابتدائی نظم آہدی ہے - "رامائن کئی واری لکھی ڳئی ہئی۔ کیا کوئی کھانا کھاوݨا چھوڑ ݙیندا ہے کیوں جو ایہ ہر ݙینہہ گھدا ویندا ہے؟ تاں کیا رام دی کہانی ہے تے کوئی ایں کوں جتنی واری ہو سڳے لکھ سڳدا ہے، پڑھ سڳدا ہے تے ایں توں پیار کر سڳدا ہے۔" مزید برآں، اوہ آہدیاں ہن جو اگر کوئی کم ایویں الفاظ نال بھریا ہویا ہے جیڑھا قاری فوری طور تے نہیں سمجھ سڳدا، تاں ایہ گونگے تے بہرے دے درمیان مکالمے دی طرح ہوسی۔ ݙوجھے لفظاں وچ، شاعری کوں قاری کِیتے سمجھ وچ آوݨا چاہیدا ہے کیوں جو اوہ لغت تے/یا ماہرین توں مشورہ کیتے بغیر پڑھدا ہے۔ مولا دے نیڑے شاعری زبان تے شہد دی طرح ہووݨی چاہیدی ہے، جیویں ہی شہد زبان تے لڳے ایہکوں محسوس کرݨا چاہیدا ہے۔

بعد دی زندگی

اپݨے آبائی گاؤں واپس آ کے، مولا نے اپݨی رامائن جو پہلے ہی سری کانتھا ملیشورا کِیتے وقف ہئی، مندر دے حکام کوں سونپ ݙتی۔ جیویں ہی انہاں دی زندگی دا مشن ختم تھی ڳیا ہئی، انہاں نے دیوتا دے نال نال گاؤں دے لوکاں دی وی رخصت گھدی تے اپݨی باقی زندگی وݙی تپش کریندے ہوئے گزارݨ کِیتے سری سیلم کِیتے روانہ تھی ڳئیں۔ اپݨے آخری ݙینہاں وچ انہاں نے خدا دے ان متلاشیں کوں تبلیغ کرݨ وچ وی کافی وقت گزاریا جو انہاں دے کول الہام تے روشن خیالی کِیتے آئے ہن۔ مولا 90 سال دی عمر وچ 1530ء عیسوی دے نیڑے مہاسمدھی وچ ڳئے اگرچہ مولا دا جسمانی جسم ختم تھی ڳیا ہے پر انہاں دی زندگی آنݨ والے زمانیاں کِیتے زندہ مثال بݨی رہسی۔ مولا نے اپݨی زندگی وچ جو نظماں لکھیاں اوہ ملک بھر وچ جتھاں کہیں وی تیلگو ٻولی ویندی ہے گایاں ویندے ہن۔ انہاں دی سادگی تے شدید روحانی جوش نے انہاں کوں پچھلے پنج سو سالاں وچ مقبول بݨایا ہے۔