اعصابی تنوّع
نیورو ڈائیورسٹی انسانی دماغ دے کَم اَتے ذہنی بیماری کوں سمجھݨ کِیتے ہِک فریم ورک ہِے۔ این٘دا استدلال ہِے جو انسانی ادراک وِچ تنوّع عام ہِے اَتے اِیہ جو ذہنی بِماریاں دے طور تے درجہ بند کُجھ حالتاں اختلافاں اَتے معذوری ہِن جہڑیاں ضروری نِھیں جو روڳ آلیاں ہووِن۔
اِیہ فریم ورک آٹزم دے حقوق دی تحریک کنوں نِکلیا اَتے معذوری دے سماجی ماڈل اُتے مبنی ہِے، اِیہ دلیل ݙین٘دے ہوئے جو معذوری جزوی طور تے معاشرتی اَڑان٘داں نال تِھین٘دی ہِے، بجائے اِین٘دے جو معذوری کوں خالصتاً موروثی خسارے نال جوڑیا ون٘ڄے۔ اِین٘دے بجائے اِیہ حیاتیاتی تنوع اَتے اقلیتی جَتّھے دی سیاست دے تناظر وِچ انسانی عملی تغیرات کوں پیش کرین٘دا ہِے[١]۔ کُجھ نیورو ڈائیورسٹی دے حامی اَتے محققاں دا آکھݨاں ہِے جو نیورو ڈائیورسٹی دا نمونہ ہِک مضبوط طبّی ماڈل اَتے ہِک مضبوط سماجی ماڈل دے وِچالے وِچلی کیفیت ہِے[٢][٣]۔
نیورو ڈائیورسٹی دا نمونہ معذوری دے حامیاں وِچ متنازع رِیہا ہِے، مخالفاں دا آکھݨاں ہِے جو اِین٘دے نال کُجھ معذوریاں نال جڑیل اَوکھاں کوں گَھٹ کرݨ دا خطرہ ہِے اَتے اِیہ اِنّھاں شئیں دی قبولیت دا مطابلہ کرین٘دا ہِے جِنّھاں دا علاج کرݨاں چاہسوں[٤][٥][٦]۔
تاریخ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]لوّظ "نیورو ڈائیورسٹی" پہلی واری 1998ء وِچ امریکی صحافی ہاروی بلوم دے ہِک مضمون وِچ چَھپّیا ہَئی[٧]، لوّظ "نیورولوجیکل ڈائیورسٹ" دے ہِک مجموعہ دے طور تے، جہڑا 1996ء دے اَغاز وِچ آن لائن جاہیں جیویں اَزادانہ حیاتی وِچ استعمال تِھین٘دا ہَئی تاں جو انسانیت دے اعصابی اظہار وِچ قدرتی تنوّع دے ودھدے ہوئے تصوّر کوں بیان کِیتا ون٘ڄ سڳیڄے۔ بعد وِچ اِیکوں جوڈی سنگر نے مقبول کِیتا،جہڑا ہِک سماجی سائنسدان ہِے جئیں آپ کوں "ممکنہ طور تے آٹسٹک سپیکٹرم اُتے آکھو" دے طور تے بیان کِیتا ہِے[٨]۔
حوالے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ https://web.archive.org/web/20230401064658/https://neurodiversity2.blogspot.com/p/what.html
- ↑ Oliver M, Sapey B (2006). Social work with disabled people (3rd ed.). Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan. ISBN 1403918384. OCLC 62326930.
- ↑ Chapman R (January 10, 2019). "Neurodiversity Theory and Its Discontents: Autism, Schizophrenia, and the Social Model of Disability". In Tekin S, Bluhm R (eds.). The Bloomsbury Companion to Philosophy of Psychiatry. Bloomsbury. pp. 371–387. ISBN 978-1350024069.
- ↑ https://web.archive.org/web/20230322220535/https://www.psychologytoday.com/intl/blog/my-life-aspergers/201704/the-controversy-around-autism-and-neurodiversity
- ↑ https://web.archive.org/web/20220306193144/https://www.researchgate.net/publication/291949788_Biocertification_and_Neurodiversity_the_Role_and_Implications_of_Self-Diagnosis_in_Autistic_Communities
- ↑ https://web.archive.org/web/20190629190546/https://blogs.scientificamerican.com/observations/clearing-up-some-misconceptions-about-neurodiversity/
- ↑ https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1998/09/neurodiversity/305909/
- ↑ https://web.archive.org/web/20190606235437/http://www.myspectrumsuite.com/meet-judy-singer/