اسلام وِچ تعدد ازواج

(انگریزی: Polygyny) قبل از اسلام تعدد ازواج دا رواج ہئی۔ عام طور تے محبت یا ٻالاں دی کثرت ہک کنوں زیادہ ازواج دی وجہ ہوندی ہئی۔ کجھ واری ایہ تصور وی ہوندے جو خاندان وچ عورتاں زیادہ تے مرد کم ہوندن تے عورت کوں تحفظ دی ضرورت ہے، ایں سانگے تعدد ازواج دا سلسلہ چل پیا۔ ایندے وچ کوئی قید کائنی ہئی، امرا تے مالدار لوک ٻہوں زیادہ شادیاں کر گھندے ہن۔ جیڑھی عورت چنگی لڳدی، اوہ اینکوں آپݨے گھر گھن آندے۔

تعدد ازواج دی وجوہات

مرد دا ہک وقت وچ ہک کنوں زیادہ شادیاں کرݨ یعنی تعدد ازدواج ہک قدیم رواج ہے جو ہر ملک تے قوم وچ جاری رہیا۔ ایندا محرک آبادی وچ اضافہ کرݨ دا جذبہ ہئی۔ ہزاراں ورھیاں پہلے جݙاں شرح اموات ٻہوں زیادہ ہئی، لڑائیاں دی کثرت تے وبائاں دے باعث ٻہوں زیادہ جانیں ضائع تھیندیاں ہن۔ آبادی کم ہوندی ہئی تے زمین وافر۔ ایں وقت قبیلیاں دی زندگی تے موت دا انحصار آپݨے قبیلے دی افرادی قوت تے ہوندا ہئی۔ ایں سانگے ہک مرد کئی کئی عورتاں نال شادی کر گھندا ہئی۔ بعد وچ جݙاں آبادی ودھ ڳئی تے خوراک تے ذرائع معاش تنگ تھی ڳئے تاں ہک کنوں زیادہ بیویاں رکھݨ صرف بادشاہاں تے امیراں دا مشغلہ رہ ڳیا، کیوں جو اوہ معاش دی فکر کنوں آزاد ہن۔

تعدد ازواج مذاہب عالم وچ

زرتشتیاں تے عیسائیاں وچ تعدد ازدواج ہر صورت منع ہے۔ قدیم ہندو راجائاں دی ہک کنوں زیادہ بیویاں ہوندیاں ہن۔ پر عام ہندو مرد بیوی دے بانجھ یا دائمی بیمار تھیوݨ دی صورت وچ ݙوجھی شادی کر سڳدا ہئی۔ قدیم یہودی سماج وچ تعدد ازدواج دا رواج ہئی پر ہݨ ناپید ہے۔ البتہ اسلام نے فطرت کوں مدنظر رکھیندے ہوئے ہک کنوں زیادہ نکاح کرݨ دی اجازت ݙتی ہے تاکہ عورت کوں تحفظ حاصل تھیوے۔ جیندے نال محبت ہے، زناکاری وچ نہ پے ونڄے یا ایندی خواہش پوری تھیوے، پر اینکوں محدود کر ݙتا...صرف چار وچ۔ شرط ایہ جو سب دے نال برابر دا سلوک کیتا ونڄے۔

ارشادِ رب العزت ہے: "فَانْكِحُوا مَا طَابَ لَكُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَىٰ وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ ۖ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَلَّا تَعُولُوا" ترجمہ: "جیڑھیاں ٻیاں عورتاں تہاکوں پسند آئین، انھاں وچوں ݙو یا ترائے یا چار نال نکاح کر گھنو۔ تے جے تہاکوں خوف ہووے جو انھاں وچ انصاف نہ کر سڳسو تاں پھر صرف ہک عورت یا اوہ (لونڈی) جیندا تسی مالک ہوو (کافی ہے)۔ ایہ ناانصافی کنوں بچݨ دی بہترین صورت ہے۔"

تعدد ازواج دی مختلف ملکاں وچ حیثیت

عرب ملکاں وچ تعدد ازدواج عام ہے پر ترکی تے تیونس وچ ہک بیوی دے ہوندے ہوئے ݙوجھی شادی کرݨ دی اجازت کائنی۔ پہلے پاکستان وچ وی عائلی قوانین دے تحت، پہلی بیوی دی اجازت دے بغیر نکاح کرݨ خلاف قانون ہئی۔